هرآنچه باید در مورد اوبونتو 22 بدانید

حدود چند سال پیش بود که استیو جابز به بیل گیتس پیشنهاد کرد تا از اپن‌سورس استفاده و حمایت کند. اوبونتو 22 یک یادآور و فلش بکشی منحصربه‌فرد به این موضوع بود. پس از گذشت چند سال از مرگ جابز و استفاده مداوم از یونیکس در مکینتاش، حالا ویندوز هم وارد این چرخه شده است. شرکت مایکروسافت به این نتیجه رسید که وجود اپن‌سورس به جهت پیشرفت در بازار آینده اهمیت ویژه‌ای دارد.

پس از یک وقفه نسبتاً طولانی، حالا نسخه اوبونتو 22 و ورژن‌های جزئی‌تر از آن منتشر شده‌اند. در این نسخه از سری سیستم‌عامل‌های محبوب و اپن‌سورس لینوکس، تمرکز ویژه‌ای روی استفاده بر مبنای سرور در نظر گرفته شده و همین‌طور تیم توسعه‌دهنده سعی می‌کند استفاده از آن روی سیستم‌عامل‌های کاستوم را نیز بهبود ببخشد. به همین منوال نسخه جدید اوبونتو 22 از رزبری پای 4 نیز به‌خوبی پشتیبانی می‌کند و همین‌طور خدمات پس از ارتقا تا 5 سال نیز ادامه دارد.

توسعه‌دهنده همیشه برای اوبونتو دو نسخه اصلی ارائه خواهد داشت. از طرفی ازآنجایی‌که اوبونتو های مینت و المنتری از روی آن پردازش می‌شوند معمولاً اهمیت زیادی در دنیای توسعه‌دهندگان دارد. استفاده از اوبونتو 22 به‌عنوان یک سیستم‌عامل شرکتی نیز موجب شده است که این روزها بیش از هر زمانی درمورد آن صحبت شود. به همین منوال هم ما در ادامه ترجیح دادیم کمی تخصصی‌تر و ریزبینانه‌تر در مورد ویژگی‌ها و امکانات اوبونتو 22 صحبت کنیم.

همین‌طور پیشنهاد می‌کنیم: سیستم عامل UBUNTU چیست؟

پیش درآمدی بر اوبونتو 22: چه خبر؟

اوبونتو به‌جرئت یکی از محبوب‌ترین، شناخته‌شده‌ترین و پراستفاده‌ترین نسخه‌های امن از سیستم‌عامل لینوکس به‌حساب می‌آید. جامعه آماری نسبتاً بزرگی دارد و به‌تازگی نسخه جدیدی از آن نیز منتشر و در دسترس قرار گرفته است. برای کسانی که می‌خواهند به‌صورت رایگان لینوکس خود را به نسخه جدید ارتقا دهند این سوال مطرح خواهد شد که اوبونتو 22 چه ویژگی‌ها و خصیصه‌هایی خواهد داشت؟ آیا باگ‌ها در به‌روزرسانی‌های جزئی رفع شده‌اند؟ در این مورد به‌صورت مفصل در ادامه توضیح خواهیم داد. اگرچه اوبونتو و نصب آن همیشه دردسرهای خاص خود را بخصوص برای کاربران ویندوز دارد. اما این باعث نمی‌شود که از علاقه‌مندان به این سیستم‌عامل کم شود.

کِنونیکال اِل‌تی‌دی حالا به شکل ویژه‌تری از اوبونتو در بازارهای گسترده استفاده می‌کند و تمرکز خود را روی بحث تجاری‌سازی آن گذاشته است. البته این سیستم‌عامل در کاربری خانگی نیز رشد قابل‌توجهی در نسخه جدید داشته است. اوبونتو 22 بیش از هر زمانی یک سیستم‌عامل مناسب دسکتاپ در محیط خانه و استفاده برای افراد معمولی است و دیگر دردسرساز نیست.

هر سیستم‌عامل یا نرم‌افزاری مشکلات و نواقص خود را دارد. اگرچه اوبونتو در حال حاضر پراستفاده‌ترین نیست، اما به‌جرئت می توان گفت که در دسته‌بندی معروف‌ترین‌ها قرار می‌گیرد و تمامی شاخصه‌های ایمنی و … در آن به بهترین شکل مورد وارسی قرار می‌گیرد. ضمن این که اوبونتو از معدود نسخه‌های اپن‌سورسی است که توسط یک شرکت رسمی پشتیبانی می‌شود و به همین منوال از هر نظر قابل‌اعتمادتر خواهد بود. اجازه دهید با هم ویژگی‌های نسخه جدید اوبونتو را بشناسیم:

GNOME 42.0

می‌توانید حالا با استفاده از گنوم نسخه جدید، یک تجربه کاربری بی‌نظیر داشته باشید. البته که به نسخه‌های مختلف امکان ارتقا خواهید داشت. در نسخه جدید گنوم شما میت وانید به‌راحتی تنظیمات به‌مراتب بیشتری را برای تصاویر زمینه، رنگ‌ها، هاور ماوس، داک و… در نظر بگیرید. از طرفی نسخه جدید یک ابزار اسکرین‌شات فوق‌العاده نیز در اختیار شما قرار می‌دهد که در ادامه بیشتر در مورد آن می‌خوانیم.

علاوه بر تمامی قابلیت‌های مذکور، اوبونتو 22 حالا Yaru GTK را نیز به‌خوبی پشتیبانی می‌کند. در تب اوبونتو پرو می‌توانید نرم‌افزارها و فریم ورها را نیز به‌روزرسانی کنید. بعلاوه این ویژگی‌ها، شرکت توسعه‌دهنده به‌عنوان یک مجموعه مستقل سعی می‌کند که تمام تغییرات اعمال شده را به جهت کنترل بخش مهمی از مشتریان خود یعنی جامعه شرکت‌ها و استارتاپ‌ها، مدام در ورژن‌های جدید گسترش دهد. دنیای بدون لینوکس دیگر قابل‌تصور نیست، حتی اگر از علاقه‌مندان پروپاقرص سیستم‌عامل ویندوز و یا مکینتاش هستید، شاید اوبونتو 22 کمی شما را قلقلک دهد. می‌تواند تفاوت‌ها را به‌وضوح برای شما به نمایش بگذارد.

پشتیبانی تکمیلی از رزبری پای

اگر با سخت‌افزارهای رزبری پای آشنایی داشته باشید می‌دانید که تا چه حد می‌توانند در کاهش هزینه‌ها و اجرای سیستم‌عامل‌ها در یک سخت‌افزار مجتمع کوچک به شما کمک کنند. در حال حاضر و شما با حداقل دو گیگابایت رم امکان اجرای این سیستم‌عامل روی این سخت‌افزارهای سفارشی‌سازی شده را خواهید داشت. شاید این ویژگی برای جامعه اپن‌سورس یکی از بهترین و منطقی‌ترین تغییراتی بود که می‌توانست آن‌ها را به وجد بیاورد.

امکان سفارشی‌سازی داک

شاید حالا بیش از هر زمانی نسخه جدید اوبونتو به حالت سفارشی‌سازی داک یا همان منوی برنامه‌ها در مکینتاش نزدیک شده است. البته این شباهت بی‌دلیل نیست. این دو نسخه معمولاً بر پایه یک ساختار طراحی می‌شوند. می‌توانید به‌راحتی اندازه نشانک‌ها را تغییر داده، موقعیت‌ها و همین‌طور رفتار داک در صورت هاور کردن ماوس را سفارشی‌سازی نموده و در نهایت گزینه‌های تصویر زیر داک و… را نیز بر اساس نیاز خود تغییر دهید. این کار از طریق بخش تنظیمات و Dock مشابه چیزی که در تصویر زیر می‌بینید قابل انجام است. حتی می‌توانید آن را روی حالت دارک و لایت برای شبانه‌روز تنظیم کنید.

این داک حالا به ویندوز 11 و یا سیستم‌عامل مکینتاش نزدیک‌تر شده است. به گفته توسعه‌دهنده اگر برای این موارد پول پرداخت می‌کنید و این دو سیستم‌عامل را می‌خرید، حالا این فرصت را دارید که دقیقاً همان ویژگی را روی لینوکس جدید نیز تجربه کنید.

تم‌هایی با رنگ‌های جدیدتر!

ویژگی مهم دیگر در اوبونتو 22 استفاده از دامنه و تناژ رنگ‌های جذاب‌تر و خاص‌تر است. می‌توانید وارد منوی Settings و Appearance شده و سپس تغییرات لازم را انجام دهید. این رنگ‌ها با کل محیط دسکتاپ و منوی کار شما هماهنگ می‌شوند و جذابیت خاصی هم دارند.

مجموعه‌ای جدید از والپیپرها

یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که همیشه در نسخه‌های مختلف لینوکس با آن مواجه هستیم نیاز به سفارشی‌سازی و صرف وقت برای زیباتر کردن محیط کاربری است. انگار تیم توسعه سعی داشته که در اوبونتو 22 این مشکلات را تا حد زیادی حل کند. البته شاید به‌خوبی به این نتیجه رسیده باشید که تاکنون تمام تمرکز روی تغییرات گرافیکی بوده.

مانند سایر سیستم‌عامل‌ها، اکنون می‌توانید تصاویر پس‌زمینه دسکتاپ خود را تغییر دهید و این بار والپیپرهای تیره اضافه می‌شوند تا تجربه شما با اوبونتو بسیار جذاب‌تر شود. برای تغییر پس‌زمینه خود، به گزینه Background در منوی تنظیمات اوبونتو بروید:

همچنین می‌توانید با کلیک بر روی دکمه افزودن تصویر…، هر تصویر دیگری را به‌عنوان پس‌زمینه خود اضافه کنید.

ابزاری جدیدی برای اسکرین‌شات و کپچر!

اگر علاقه‌مند به ضبط و ثبت تصاویر محیط دسکتاپ و یا ساخت یک ویدئو از یک فعالیت خاص در لینوکس هستید، دیگر نیازی به نرم‌افزارهای شخص ثالث ندارید. در حال حاضر ابزار جدیدی در نسخه 22 سیستم‌عامل لینوکس اوبونتو در دسترس قرار گرفته است که به شما امکان ثبت تصاویر اسکرین‌شات سفارشی و برشی و همین‌طور ویدئو از صفحه را می‌دهد.

تنظیمات بهینه برای صفحه‌نمایش ثانویه

مثل دیگر سیستم‌عامل‌ها، در اوبونتو 22 نیز شما امکان ایجاد تغییرات برای نمایش تصویر روی نمایشگرهای خروجی را خواهید داشت. مشابه منویی که در سیستم‌عامل ویندوز با کلیدهای ترکیبی Win+P پیش و روی شما ظاهر می‌شود، حالا می‌توانید برای تنظیمات مانند تصویر زیر به منوی Multitasking در تنظیمات اوبونتو بروید:

برای تغییر تنظیمات دیگر، می‌توانید از آنجا به تنظیمات صفحه‌نمایش اوبونتو بروید و می‌توانید جهت آن را تغییر دهید و مواردی ازاین‌قبیل. مثلاً می‌توانید نمایش تصویر روی یک نمایشگر را محدود کنید. بخصوص اگر قرار است سیستم عام روی لپ‌تاپ اجرا شده و نیازی به صفحه‌نمایش لپ‌تاپ نباشد. این گزینه به شما کمک می‌کند که مشکل را حل کنید. حتی می‌توانید سوییچ شدن بین برنامه‌ها برای نمایش روی صفحه دوم را مدیریت کنید.

تنظیمات نیروی بهینه‌تر!

برای بهبود رابط کاربری توسعه‌دهنده، واسط گرافیکی Canonical gnome 42 را در نسخه جدید اوبونتو 22 ارائه کرده است که گزینه‌های بیشتری را در منوی تنظیمات خود اضافه کرده است که یکی از آنها تنظیمات پاور است. دو حالت قدرت در این به‌روزرسانی اضافه شده است که عبارت‌اند از:

balanced and power saver که به شما این امکان را می‌دهد که میزان مصرف برق را بخصوص در نوت‌بوک‌ها و لپ‌تاپ‌ها مدیریت کنید.

جلوه‌های لبه منوها در صفحه‌نمایش یا همان edge effect

برای درک بهتر این تغییر احتمالاً باید تصویر و یا ویدئویی از آن را مشاهده کنید. اما به‌طورکلی اکنون می‌توانید از گوشه بالا سمت چپ به منوی فعالیت دسترسی داشته باشید و با رفتن به گزینه Multitasking در منوی تنظیمات، این گزینه را فعال کنید. همچنین صفحه‌نمایش خود را به‌این‌ترتیب به دو قسمت تقسیم می‌کنید تا بتوانید هم‌زمان روی دو برنامه کار کنید. در این حالت شما حتی می‌توانید دو دسکتاپ از هم جدا هم داشته باشید و آن ها را در دو طرف منو قرار دهید. بخصوص برای کسانی که هم‌زمان در حال انجام دو کار هستند یک مزیت عالی محسوب می‌شود.

نسخه کرنل 15.5

یکی دیگر از به‌روزرسانی‌های اصلی این نسخه جدید اوبونتو، ارتقای هسته است.

• درایور جدید Realtek
• RTL8188EU WiFi
• به‌روزرسانی NTFS
• آپدیت SAMBA

از جمله مهم‌ترین تغییرات در کرنل هستند که هم اکنون در نسخه 22 سیستم‌عامل لینوکس اوبونتو در دسترس است.

Wayland

یک پیش‌فرض و یک نرم‌افزار دیس پلی سرور است که روی کیفیت نمایش تأثیر می‌گذارد و از طرفی با پردازنده‌های گرافیکی شرکت انویدیا نیز کاملاً سازگار است. مسئولیت مهمی بر عهده این نرم‌افزار است و مدیریت و ایجاد هماهنگی بین ورودی‌ها و خروجی‌های سخت‌افزار و سیستم‌عامل را بر عهده دارد.

در جدیدترین نسخه یعنی اوبونتو 22 این ویژگی به‌صورت خاص بهینه‌سازی‌شده است. به همین منوال اجرای آن روی رزبری پای به‌مراتب بهتر شده است.

نسخه جدید روبی، پایتون و پی اچ پی

حالا در اوبونتو 22 از پی اچ پی نسخه 8.1، روبی نسخه 3.0 و پایتون نسخه 3.10.0 پشتیبانی می‌شود. این بدان معناست که دست توسعه‌دهندگان در طراحی و برنامه‌نویسی به‌مراتب بازتر است. پس اگر شما هم یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار هستید باید بدانید که این ارتقاها حالا به بهترین شکل ممکن در اوبونتو 22 انجام شده است.

حضور Golang 1.18

زبان گو این روزها یکی از ترندها در دنیای دیجیتال است. امکانات زیادی را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد و نسبتاً هم ساده است. اگر مایل به یادگیری این زبان هستید، اوبونتو 22 به همین دلیل سفارشی‌سازی شده و در اختیار شما قرار می‌گیرد. می‌توانید از آخرین نسخه یعنی Golang 1.18 استفاده کنید.

OpenSL 3.0

OpenSSL آمده است تا تغییرات مهمی را در سیستم رمزنگاری و ایمنی این سیستم‌عامل در اختیار شما قرار دهد در واقع حملات man in the middle بر روی این سیستم‌عامل حالا بهتر قابل‌کنترل خواهند بود. چنین امکانی بخصوص در استفاده‌های تجاری اهمیت ویژه‌ای دارد. مسئله امنیت اطلاعات در نگه‌داری آن‌ها وارد مرحله جدیدی شده است و اوبونتو 22 به‌خوبی نواقص دیگر سیستم‌عامل‌ها و نسخه‌های متن‌باز دیگر را کنترل می‌کند.

اکتیو دایرکتوری توسعه‌یافته ویندوز

ادغام Active Directory در Ubuntu 20.04 LTS با مدیریت مبتنی بر سیاست با استفاده از سیاست گروهی Microsoft Active Directory و امکان احراز هویت با استفاده از SSSD برای کاربران یکی دیگر از تغییرات مهمی است که توجه کاربران را به خود جلب کرده است. شما حالا می‌توانید از طریق این سیستم‌عامل یکپارچه‌سازی Active Directory را با یکپارچه‌سازی کامل نصب‌کننده و ADsys، کلاینتی که پشتیبانی کامل از Group Policy در دسترس است را روی سیستم‌عامل مورداستفاده قرار دهید.

به‌روزرسانی اپلیکیشن‌های محبوب اوبونتو

در حال حاضر و بر اساس نیاز کاربران، اپلیکیشن‌هایی که بیشترین نصب و اجرا روی مخزن لینوکس را دارند کاملاً آپدیت شده‌اند، امکانات نرم‌افزاری و UI آن‌ها به‌مراتب بهبودیافته است و سیستم‌عامل به سمت تجاری‌شدن می‌رود.

PulseAudio با پشتیبانی از طیف وسیع‌تری از دستگاه‌ها و گزارش سطح باتری، تعدادی بهبود را برای هدست‌های بلوتوث ارائه می‌کند.

LibreOffice، Thunderbird و Firefox همگی به آخرین نسخه‌ها به‌روز شده‌اند و فایرفاکس اکنون به‌صورت ships as a snap عرضه می‌شود که توسط موزیلا منتشر شده است.

توسعه‌دهندگان همچنین به جدیدترین زنجیره‌های ابزار Python، Ruby، Perl، Go، PHP و اکنون Rust دسترسی دارند. Rust یک افزودنی جدید برای Ubuntu 22.04 LTS است که از برنامه‌نویسی ایمن و ایمن در سطح سیستم پشتیبانی می‌کند.

ارتقاء اوبونتو WSL به 22.04 LTS

در آخرین نسخه و اوبونتو 22 شما امکان استفاده از زیرسیستم ویندوز را خواهید داشت. شرکت توسعه‌دهنده در این مورد می‌گوید: ما علاقه‌مندان و استفاده‌کنندگان از سیستم‌عامل ویندوز را فراموش نکرده و همواره در کنار آن‌ها هستیم. اوبونتو 22.04 LTS در زیرسیستم ویندوز برای لینوکس نیز موجود است. اکنون می‌توانید آن را مستقیماً از فروشگاه مایکروسافت دانلود کنید و از کاربران برنامه WSL موجود Ubuntu خواسته می‌شود که پس از در دسترس قرارگرفتن 22.04.1 آن را ارتقا دهند.

علاوه بر هسته جدید و زنجیره‌های ابزار به‌روز شده، Ubuntu WSL اکنون دارای یک تجربه جدید به جهت استفاده روی سیستم‌های مختلف و حتی ضعیف است. شما می‌توانید از آن برای بهینه‌سازی داده‌ها در رایانش ابری، وب، علم داده و همین‌طور اینترنت اشیا و سرگرمی استفاده کنید. البته چند سالی است که شرکت مایکروسافت نیز به سمت استفاده از اپن‌سورس حرکت کرده است.

نواقص و مشکلات اوبونتو 22

به‌هرحال همان‌طور که پیش‌ازاین هم خاطرنشان شدیم، هیچ سیستم‌عامل و هیچ نسخه نرم‌افزاری بدون نقص و مشکل نیست، در مورد اوبونتو 22 نیز به‌هرحال گره‌ها و مشکلاتی وجود دارد. کاستی‌های اوبونتو 22 بیشتر در زمینه تلاش این شرکت برای توسعه کاربری و همین‌طور قابلیت‌های بهینه‌سازی و مدیریت و شخصی‌سازی است.

مشکل کپی در کلیپ بورد

هنگامی که متنی یا هر دستوری را از یک وب سایت کپی می کنید، تا زمانی که آن برنامه باز شود، کپی باقی می ماند. به محض بستن برنامه مربوطه، متن یا دستوری که کپی کرده اید از کلیپ بورد حذف می شود. این گاهی اوقات بسیار آزاردهنده است، بنابراین همیشه هنگامی که می خواهید چیزی را به خصوص در ترمینال از مرورگر کپی کنید، هنگام چسباندن آن را نبندید. در واقع این متن در کلیپ بورد تا زمانی باقی می ماند که نرم افزار مروگر یا هر برنامه دیگر شما باز است. البته این احتمال وجود دارد که در به‌روزرسانی های جزئی‌تر اوبونتو 22 مشکل حل گردد.

کمینه‌سازی برنامه‌ها از داک به طور پیش‌فرض غیرفعال است

Minimize کردن برنامه‌ها در داک به‌صورت پیش‌فرض در دسترس شما نیست. درصورتی‌که با برنامه‌های مختلف به‌صورت هم‌زمان کار می‌کنید، ممکن است برایتان مضحک باشد که نمی‌توانید آن برنامه مربوطه را با کلیک کردن روی نماد آن در داک کوچک کنید. بااین‌حال، می‌توانید با اجرای دستور زیر در ترمینال آن را فعال کنید.

$ gsettings set org.gnome.shell.extensions.dash-to-dock click-action ‘minimize’

نتیجه: اوبونتو 22 – خوب، بد زشت؟

اوبونتو 22 می‌تواند نویدبخش یک سری تغییرات مهم گرافیکی در نسخه از لینوکس باشد. شاید اصلی‌ترین خرده‌ای که به این سیستم‌عامل گرفته می‌شد همین موضوع بود. به‌هرحال اوبونتو یکی از توزیع‌های محبوب پلتفرم لینوکس است و اخیراً نسخه جدیدتر اوبونتو را راه‌اندازی کرده است که در آن ویژگی‌های جدیدی اضافه شده است. برای افرادی که به این فکر می‌کنند که آیا ارزش نصب دارد یا خیر، باید گفت که تغییرات کاملاً ذکر شده است و از نظر ما باتوجه‌به پچ‌های امنیتی که در دسترس قرار گرفته است، این تغییرات واقعاً ارزشش را دارد و می‌تواند همان چیزی باشد که پس از سال‌ها حداقل از رابط کاربری اوبونتو انتظار داشتید. حالا اوبونتو یک کت‌وشلوار شیک بر تن کرده است.